Dompel je onder in de wereld van water
Vanaf 29 maart staat het thema Waterwijs niet alleen centraal in het binnenmuseum, maar ook in het buitenmuseum. Met dit thema haakt het Zuiderzeemuseum aan bij de actuele ontwikkelingen omtrent drinkwater en de oproep van drinkwaterbedrijven om op een andere manier met ons water om te gaan. Bezoek het museum en dompel je onder in de wereld van water. Wandel langs zeven historische waterlocaties en luister naar waterexpert Tracy Metz in de bijbehorende audioserie. Bekijk bijvoorbeeld de regenwaterput in de Marker woonkamer of de dorpsput op Urk. Onderweg ontdek je ook vier opvallende waterkunstwerken. Stap onder de Waterpoort van Dropstuff Media of beklim de uitkijktoren van Arjen Boerstra, Camera Batavia. Kinderen kunnen aan de slag met proefjes in het Waterlab; filter water of kijk door de microscoop welke beestjes in het IJsselmeerwater leven. Maak je bezoek compleet in het binnenmuseum, waar je alles leert over het watergebruik van toen én nu!
Boenstoepje en kakhuisje in buitenmuseum, foto Manon Hees
Water de gewoonste zaak van de wereld. Of toch niet?
In Nederland zijn we gewend dat er altijd schoon drinkwater is; we gebruiken dagelijks gemiddeld 129 liter schoon drinkwater per persoon. En indirect – via de productie van bijvoorbeeld voedsel, kleding of telefoons – zelfs duizenden liters water per dag. Maar drinkwaterbedrijven waarschuwen voor een toenemende kans op waterschaarste door de groeiende vraag, vervuiling en klimaatverandering. Kun jij je een wereld zonder schoon water voorstellen?
Maar vroeger…
Voor de toenmalige bewoners van de Zuiderzeeregio lag het watergebruik heel anders, want in dat gebied was nog geen waterleidingnetwerk aangelegd. In plaats van uit de kraan, haalden zij water uit de regenton, waterput, pomp, rivier of sloot. Elke waterbron had zijn eigen doel: water uit een diepteput, regen- of rivierwater werd gebruikt als drinkwater, want dat moest heel schoon zijn. Dit schone water was schaars en werd dus spaarzaam gebruikt. Ondiep grondwater en slootwater werd gebruikt voor grof schoonmaakwerk en het wegspoelen van afval en ontlasting.
Waterwijs, de audioserie
Terwijl je zeven historische waterlocaties in het buiten- en binnenmuseum verkent, vertelt gastcurator en waterexpert Tracy Metz hierover in de bijbehorende audioserie. Ontdek de diverse manieren waarop mensen in het verleden water verkregen en gebruikten. Ontdek wat een boenstoepje is. Daar werden de grove vaat geschrobd en de was uitgespoeld in de sloot. Direct ernaast vind je het kakhuisje. Lijkt jou dat een goede combinatie? Onder het binnenmuseum vind je de spannende waterkelder uit de achttiende eeuw, hierin kon maar liefst 365.000 liter water worden opgeslagen! En van de waterkelder loop je zo door naar de tentoonstelling Waterwijs over het watergebruik van vroeger én nu.
Uitkijktoren Camera Batavia van Arjen Boerstra
Waterkunst
Maak je bezoek compleet door de vier indrukwekkende waterkunstwerken in het buitenmuseum te ontdekken. Stap onder de Waterpoort van Dropstuff en ervaar in een oogwenk hoeveel water we dagelijks verbruiken. Beklim de Camera Batavia, de uitkijktoren van kunstenaar Arjen Boerstra en geniet van het uitzicht over het grootste drinkwaterbekken, het IJsselmeer. Luister vervolgens naar een speciaal voor het museum geschreven gedicht over het IJsselmeer van Babs Gons, de dichter des Vaderlands, terwijl je uitkijkt over het water. Kunstenaar en ontwerper Aliki van der Kruijs toont met haar interactieve installatie, Het Wevende Weer, hoe het weer, en de cyclus van het water, zich in ons dagelijks leven weeft. Ze nodigt de bezoekers uit om het weer van de dag te registreren.
Waterpoort van Dropstuff, foto Manon Hees
Waterlab
Speciaal voor jonge ontdekkers biedt het Waterlab een interactieve ervaring, waar kinderen hun eigen waterproefjes kunnen doen. Van het filteren van water tot het bestuderen van micro-organismen onder de microscoop, het Waterlab zorgt voor een spetterende en educatieve belevenis!
Waterwijs, de tentoonstelling
Duik in het binnenmuseum en verdiep je in de tentoonstelling Waterwijs, waar je alles leert over het watergebruik van toen én nu. Bekijk de historische objecten en hedendaagse tegenhangers: van wasteil en pispot tot recycledouche en waterbesparend toilet. Doorloop de dilemma’s in het keuzedoolhof en vind uit welke waterwissel jij kunt maken. Maak een selfie in de levensgrote waterleiding van 1.5 meter!