Armando was een invloedrijke Nederlandse schrijver, schilder, en dichter (1929-2018). Hij stond bekend om zijn rauwe werk, waarin thema’s als de menselijke strijd, natuur, en oorlog centraal stonden. Zijn schilderijen en tekeningen kenmerken zich door een donkere, expressieve stijl, waarin de natuur en menselijk lijden vaak de hoofdrol spelen. De figuren in zijn werk zijn vaak mythisch, schraal, en gewelddadig, wat de harde realiteit van het bestaan weerspiegelt. Armando schreef naast poëzie ook romans en essays, die vaak existentiële en filosofische thema’s aansneden. Hij wordt beschouwd als een van de grootste naoorlogse kunstenaars van Nederland.
Het schilderij Gestalt is een van zijn bekendere werken en weerspiegelt goed zijn stijl.
Het benadrukt de relatie tussen de menselijke figuur en zijn omgeving, waarbij
Armando’s gebruik van donkere kleuren en ruwe penseelstreken gevoelens van
ontreddering en isolatie oproept. Het werk past binnen zijn bredere thema’s van
menselijke worsteling, geweld, en de complexiteit van de natuur. Het roept kracht,
conflict en soms wanhoop op, maar toont ook schoonheid in de ruigheid van zijn
beelden.
Over de voorstelling:
De voorstelling biedt een diepgaande verkenning van het denken en doen van
“schuldigen” tijdens de Tweede Wereldoorlog, geïnspireerd door de teksten van
kunstenaar Armando en bewerkt tot toneelstuk door Bart Kiene en Peter Oskam.
Armando, die opgroeide in de oorlog en ervaringen in kamp Amersfoort meemaakte, had
een blijvende fascinatie voor geweld in al zijn artistieke uitingen. Hij onderzocht hoe
mensen hun gewelddaden rechtvaardigen en ontkennen, en hoe daders zich als
slachtoffers kunnen presenteren. Dit dehumaniseringsproces, waarin mensen tot
zondebokken of zelfs insecten worden verklaard, stelt hen in staat om geweld te
rechtvaardigen zonder gewetenswroeging. Een voorstelling die laat nadenken over die
mechanieken die leiden tot onderdrukking en die geweld rechtvaardigen. En dus ook
over wat een nazi was en hoe mensen daarin mee konden gaan.
De voorstelling verbindt deze thema’s met hedendaagse politieke retoriek. Armando’s
gesprekken met voormalige SS’ers en zijn kritische blik op de maatschappij worden
weerspiegeld in actuele situaties, zoals de manier waarop leiders als Poetin en Trump
vijandelijke groepen framen. De makers nodigen het publiek uit om deze mechanieken
van geweldsrechtvaardiging te herkennen en zelf na te denken over de moraal van deze
kwesties, zonder hen een definitief oordeel op te leggen. Zware thematiek maar niet
zwaar gebracht. Kortom een associatieve voorstelling die zeker stof tot nadenken geeft.
Voorstellingen: 25 & 27 april en 2 & 3 mei 2025
Voor meer informatie: www.tgdrom.nl – voor kaarten www.drom.nl
Met dank aan de Armando Stichting voor het geven van de teksten van Armando
Met dank aan Cherry Duyns voor het gebruik van teksten uit Herenleed
