Bij graafwerkzaamheden voor de bouw van het nieuwe gemaal net ten noorden van Monnickendam is in november 2021 een zeer bijzondere archeologische vondst gedaan. Het gaat om de bodem en de wanden van een grote houten schutsluis uit de zestiende eeuw. De constructie van de sluis kan het beste worden omschreven als een houten, rechthoekige koker met een vloer van eikenplanken.
De gevonden sluis is in originele staat ongeveer 40 meter lang, 6,5 meter breed en 2,5 meter hoog geweest. De sluis lag in de dam die vroeger de scheiding vormde tussen de Purmer Ee en de Zuiderzee. Over deze oude dam ligt nu de provinciale weg N247. Onder deze weg, in de dam, bouwt het hoogheemraadschap op dit moment een nieuw boezemgemaal.
Archeologische vondsten tentoongesteld
Op het moment dat de sluis ontdekt is, is er op locatie uitgebreid archeologisch onderzoek gedaan. Na het verwijderen van de sluis uit de bouwkuip is het archeologisch onderzoek verder gegaan. Tijdens het onderzoek zijn er mooie vondsten gedaan. Een aantal van deze vondsten zijn nu te zien in de expositie ‘Van oude sluis tot nieuw gemaal’ in Waterlandsmuseum de Speeltoren in Monnickendam. In een combinatie van beeld en de unieke archeologische vondsten komt de geschiedenis van 1400 tot nu tot leven.
Grote archeologische en historische waarde
Archeologen geven aan dat de sluis van grote archeologische en historische waarde is. De resten van de sluis waren in een goede conditie. Dat zorgt ervoor dat we veel informatie hebben gekregen over de manier waarop dit soort sluizen werden gebouwd. Tegelijkertijd zijn we meer te weten gekomen over de waterstaatsgeschiedenis van Waterland en Noord-Holland.
Waterlandsmuseum de Speeltoren bezoeken en de archeologische vondsten bekijken
Een klein bijzonder deel van de vondsten is tentoongesteld in Waterlandsmuseum de Speeltoren in Monnickendam. Geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 11.00 tot 17.00 uur. Adres: Noordeinde 2-4, 1141 AM Monnickendam. Voor meer informatie over de bouw van het gemaal kijk op de projectwebsite.
