Obdam, 6 december 2024 – Kunsthistoricus Martijn Pieters is al jaren een graag geziene gast in Sociaal-Cultureel Centrum De Brink aan de Dorpsstraat 155 in Obdam en zijn immer boeiende lezingen worden dan ook zeer goed bezocht.
Ook voor het komende voorjaar heeft Pieters weer een viertal interessante lezingen voorbereid. Wanneer u één of meerdere van zijn lezingen wilt bijwonen, doet u er goed aan tijdig uw tickets te bestellen via debrinkobdam.nl
De kanselier en de kunsten. Nicolas Rolin, Jan van Eyck en Rogier van der Weyden
Op 30 januari a.s. gaat de enthousiast sprekende historicus u vertellen over Nicolas Rolin, Jan van Eyck en Rogier van der Weyden en wij bieden u graag een voorproefje:
Aan het hof van Philipps de Goede, hertog van Bourgondië maakte Nicolas Rolin (ca. 1376-1462), een grootse carrière. Hij was 40 jaar de kanselier van Bourgondië en daardoor betrokken bij alle grote beslissingen van de hertog. Hij had bovendien door zijn positie toegang tot de beste kunstenaars en ambachtslieden, waardoor hij als een opdrachtgever prachtige en beroemde voorwerpen en gebouwen heeft nagelaten. Zoals de zog. Rolin-Madaonna, die hij rond 1434 bij de hofschilder Jan van Eyck voor de familiekapel in de Notre-Dame du Châtel in Autun bestelde. Na een eerdere intensieve restauratie schittert het werk als nooit tevoren en vormt het weer een hoogtepunt in het oeuvre van Van Eyck. Daarnaast stichtte hij ook, samen met zijn echtgenote Guigone de Salins, in 1443 het Hôtel Dieu in het Bourgondische Beaune, waarvoor hij bij de andere grote naam uit de Vlaamse schilderkunst, Rogier van der Weyden, een groot altaarstuk bestelde. Het oude gasthuis is volledig bewaard gebleven en werd tot in de details een uiting van het veiligstellen van het zielenheil van de opdrachtgevers, maar dan wel in de vorm van de naastenliefde. In de lezing komen het gasthuis en haar geschiedenis en de schilderijen van Van Eyck en Van der Weyden uitgebreid aan bod.
Het Impressionisme. Een radicale nieuwe stijl in Parijs
Op 27 februari gaat de lezing van Pieters over het Impressionisme. Over die stijl valt uiteraard ook heel veel te vertellen en deze lezing is goed getimed, want in 2024 werd gevierd en gememoreerd dat 150 jaar terug in Parijs de eerste tentoonstelling van de ‘Société anonyme coopérative des artistes peintres, sculpteurs et graveurs’ in Parijs gehouden werd. Daar toonde Claude Monet zijn ‘Impression, soleil levant’. Nu wereldberoemd, toen verguisd. Het schilderij zorgde voor de introductie voor de term ‘Impressionisme’, een stijl van schilderen die over de hele westerse wereld verspreid raakte, van New York tot Moskou en van Kopenhagen tot in Italië. Uiteindelijk zijn
de meeste van de leden van de groep bekende en beroemde kunstenaars geworden, waarvan werk nu overal in musea en particuliere collecties aanwezig is. Zij moesten echter opboksen tegen de gevestigde orde, de kunst van de Franse academie met haar traditionele onderwerpen. De Impressionisten wilden echter in een andere stijl meer het moderne leven vastleggen. Dat zij volhardend zijn geweest in hun kunst heeft hen uiteindelijk hun plek in de geschiedenis van de kunst opgeleverd, maar dat ging zeker niet zonder slag of stoot. Ook 2025 wordt er een interessante tentoonstelling in Den Haag over het impressionisme georganiseerd. De lezing sluit aan met een verhaal over de ontstaansgeschiedenis en de opkomst van het impressionisme.
Tentoonstelling: Den Haag. Kunstmuseum, Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot, 15 februari 2025 t/m 08 juni 2025.
27 maart: Schilderkunst uit Siena! Schilderen voor de kerken, kapellen en commune 1300-1400
Samen met de Florentijnse behoort de Sienese schilderschool tot de grondleggers van de zogenaamde ‘Vroeg Italiaanse schilderkunst’. Zij zorgden voor grote vernieuwingen in de schilderkunst, die ook ten noorden van de Alpen hun invloed zouden doen gelden. Geworteld in de ‘maniera Greca’ ontwikkelden zij een weergave van ruimtelijkheid en plasticiteit. De autonome ‘commune’ van Siena zorgde door haar toenemende macht, met daarbij gepaard gaande groei en welvaart van de stad voor een gunstige opdrachtsituatie, wat zich uitte in grote altaarstukken, de polyptieken met gotische pinakels, in de vele kerken en kapellen in de stad. Daarnaast waren er de vele kleine diptieken, triptieken en devotiepanelen die hun plek vonden in de particuliere woningen en palazzi. Uiteindelijk zijn vele, ontmanteld en fragmentarisch bewaard gebleven, terechtgekomen in de beroemde Pinacoteca van Siena, dat daarmee één van de mooiste collecties van Sienese schilderkunst heeft. Maar ook elders in de wereld bevinden zich schilderijen uit deze kleine Toscaanse stad, wat getuigt van de immense productie die daar tussen 1200-1500 heeft plaats gevonden. In het voorjaar van 2025 organiseert de Londense National Gallery een tentoonstelling over de beginperiode, de periode 1300-1350, waarin werken van Duccio en Simone Martini centraal staan en waarbij gefragmenteerde altaarstukken weer gereconstrueerd worden. In de lezing zullen deze twee schilders, maar ook latere meesters aan bod komen.
17 april: Anselm Kiefer, Sag mir wo die Blumen sind
Anselm Kiefer (*1945, Donaueschingen) wordt dit jaar 80 jaar oud. Reden voor het Van Gogh Museum en het Stedelijk Museum in Amsterdam om de handen in een te slaan en een groot overzicht, aangevuld met nieuw werk, van deze imposante kunstenaar te organiseren. Als kind in het laatste oorlogsjaar geboren, groeide hij op in een Duitsland, waar men zo snel mogelijk het recente verleden vergeten wilde. Voor hem een reden om door middel van zijn kunstuitingen aandacht te richten op dat verleden en dat te verwerken. Zijn heel directe manier van werken, op groot formaat en met vele verschillende materialen zorgde voor heel veel ophef in Duitsland, vooral ook de serie ‘Besatzungen’, waarin hij terugkeerde naar beladen locaties, die door de Duitsers bezet waren. Door middel van deze hele directe en onverbloemde werkwijze kon men niet om hem en vooral het verleden heen. Kiefer toont
zich juist als een politiek en maatschappelijk betrokken persoon, die elementen uit de geschiedenis, religie, literatuur en filosofie gebruikt om zijn boodschap over te brengen. een boodschap, die in verschillende lagen aanwezig is. Terugkerende elementen daarbij zijn loden platen, glas, schilderkunst, maar ook bijvoorbeeld aarde wat hij mengt met verf om op die manier schilderijen van groot formaat te maken. Vanaf 1993 werkt hij in Frankrijk waar hij op een voormalig industrieterrein allerlei immense installaties heeft gemaakt. Zijn werk laat zich eenvoudigweg niet onder een noemer vangen. Gemakkelijk toegankelijk? Niet altijd. Interessant? Zeer zeker. Indrukwekkend? Absoluut. Daarom is zijn werk over de gehele wereld in allerlei musea en particuliere collecties te vinden. Laat je verassen en overrompelen door deze kunstenaar.
Amsterdam, Stedelijk Museum en Van Gogh Museum, Sag mir wo die Blumen sind. 7 mrt t/m 9 juni 2025.
Alle kunstlezingen van Martijn Pieters vinden plaats in De Schilderwerken De Boer Zaal van De Brink Obdam. De zaal gaat open om 19.30 uur open. Tickets bestelt u via www.debrinkobdam.nl en kosten € 13,50 per persoon inclusief koffie/thee.
