In de rubriek ‘Groe(n)ten uit Enkhuizen’ interviewt de Enkhuizer elke keer iemand met een moestuin. Dit keer: Jos Jong, tuinman van het Zuiderzeemuseum.
Jos heeft maar liefst acht moestuintjes om te onderhouden. ‘Die op Zoutkamp is de meest bekende, dat is de tuin waar vorig jaar de Roem van Enkhuizen stond. Die maakte deel uit van een kunstproject. Dit jaar staat de kool er niet, maar dat kan volgend jaar weer heel anders zijn. Het is de kunst om te zorgen dat er steeds wat te zien is, het hele seizoen door. Zo blijft het interessant voor de bezoekers, en natuurlijk ook voor mezelf.’
‘Als ik ergens een gewas oogst, plant ik meteen iets nieuws, zodat er geen lege plekken komen. Ik varieer zoveel mogelijk met kleuren en hoogtes van de gewassen zodat er mooie lappendekentjes ontstaan. De tuintjes zijn zo mooi om naar te kijken, het zijn net schilderijen. Prachtig vind ik dat.’
Heilige boontjes
‘In februari begin ik al met de tuin. Prei heeft bijvoorbeeld een lange kiemtijd, die zet ik dan al in de grond en zorg ervoor dat ze warm afgedekt kunnen kiemen. Daar krijg je mooie, dikke preien van. Natuurlijk zijn hier allerlei doorsnee-groenten te vinden zoals wortel, rode kool en spruitjes. Maar ook meer bijzondere zoals Langedijker Bewaar en de Brunswijker, allebei koolsoorten die je niet meer in de winkel vindt.’
De monstrans is in de tuin bij Harderwijk te vinden. ‘Dat kan alleen daar maar, omdat daar van oudsher ook katholieken te vinden waren. Het heilige boontje, zoals de monstrans ook genoemd wordt, past echt niet bij de andere, vooral protestantse Zuiderzeeplaatsen!’
Bestrijdingsmiddel met knoflook
Het is een missie om te zorgen dat gewassen bewaard blijven. ‘In principe kweken we hier alles zelf op. Dat is veel werk, maar zo weten we zeker dat we de originele soorten hebben staan. Niet veredeld, maar zoals het vroeger was. Dat is de toegevoegde waarde voor deze tuinen, we zijn niet voor niets een museum!’
De droogte van de afgelopen tijd was helemaal niet zo verkeerd voor de moestuin. ‘Water geven kan ik zelf, de droogte was heel goed tegen slakken en de warmte goed voor de groenten. Mijn milieuvriendelijke bestrijdingsmiddel op basis van knoflook heb ik weinig hoeven gebruiken. Er zit her en der wel wat vraat in de tuin, maar dat is juist leuk, dat zie je bijna nergens meer!’
Interactie
Het mooist aan het moestuinwerk vindt Jos de interactie met de bezoekers van het museum. ‘Ik word er heel blij van als ik de mensen zie genieten van de moestuin. Er worden veel herinneringen opgehaald over gerechten van vroeger. Die zijn trouwens ook vaak te proeven: als je op tijd in een van de huisjes bent, kun je mee eten met de vrouw des huizes. Die kookt zoals dat vroeger ging, op het petroleumstel en met de groenten uit onze moestuinen. Lekker hoor!’
‘In de tuin zelf komen bezoekers alleen bij uitzondering, want zo’n moestuintje is snel vertrapt als iedereen er rond kan lopen. Maar alle tuinen zijn goed te zien van achter de hekjes.’
Zo’n uitzondering vormt het oogstfestival op 8 en 9 september. Dan worden de tuinen opengesteld en is tuinman Jos er om vragen te beantwoorden. Tijdens de drie daaropvolgende weekenden in september zijn de oogstweekenden (15-16, 22-23 en 29-30 september). Dan geeft een ervaren gids twee keer per dag een gratis rondleiding langs de authentieke groentetuinen in het buitenmuseum. Een aanrader!
Meer informatie: www.zuiderzeemuseum.nl
